ساختمان دستگاه دفع ادرار
دستگاه دفع ادرار شامل كليه، ميزناي، مثانه و مجراي دفع ادرار است.

كليه ها اعضاي اصلي دستگاه دفع ادرار هستند كليه ها در پشت معده و روده ها به ديواره ي پشمي شكم چسبيده اند . به هر كدام يك سرخرگ وارد و از آن يك سياهرگ خارج مي شود. خون وارد شده به كليه تصفيه شده و مواد غير لازم و سمي آن گرفته مي شود و خون تصفيه شده از طريق سياهرگ خارج شده به قلب باز مي گردد.
از هر كليه يك لوله به نام ميزناي نيز خارج مي شود اين لوله مواد اضافي و سمي گرفته شده از خون كه ادرار نام دارد را به درپايين شكم به درون كيسه اي به نام مثانه مي ريزد.

هر كليه انسان حدود 11 سانتي متر طول و 6 سانتي متر ضخامت دارد. و وزن تقريبي آن حدود 150 گرم است. بافت كليه شامل دو بخش مركزي و محيطي است.
بخش مركزي هرمي شكل است. قاعده هر هرم به طرف قشر كليه و رأس آن به طرف مركز كليه (لگنچه) است.
بخش قشري كليه، بخش مركزي را در برگرفته است و در آن انشعابات سرخرگ ها، سياهرگ ها و قسمت اصلي نفرون ها ديده مي شود.

نفرون
واحد عمل يا تصفيه كليه نفرون نام دارد. تمام اعمال كليه توسط نفرون صورت مي گيرد.
هر نفرون در واقع يك لوله سر بسته و ته باز طويلي است كه جدار آن از يك لايه سلول درست شده است.
سر نفرون شكل قيف و جسمك كليوي نام دارد كه از يك پرده ي دو لايه خارجي به نام كپسول بومن و كلافه ي مويرگي به ناك گلومرول ساخته شده است.
پلاسماي خون تحت تأثير فشار خون، از صافي كپسول بومن عبور مي كند و وارد مجراي آن مي شود. اين عمل را تراوش مي گويند.
بسياري از مواد مانند آب، گلوكز، اسيدهاي آمينه وارد نفرون مي شود اما جداره ي نفرون مواد لازم را دوباره باز جذب مي كند اين عمل از طريق انتشار و انتقال فعال صورت مي گيرد اما مواد زايد و اضافي درون نفرون باقي مي ماند كه به صورت ادرار وارد لگنچه كليه مي شود . از هر 100سي سي پلاسمايي كه وارد نفرون مي شود 99سي سي آن دوباره بازجذب مي شود و فقط 1سي سي آن به ادرار تبديل مي شود.

 جهت مشاهده انیمیشن روی "play" کلیک کنید.